Vrijwillige mede-eigendom en vordering tot uitonverdeeldheidtreding

Noot onder Hof van Cassatie, 1e Kamer – 20 september 2013, De Keyser L. RW 2014-2015, 618

Samenvatting van deze noot:

Art. 815 BW, eerste lid stelt dat niemand kan worden genoodzaakt in onverdeeldheid te blijven en dat de verdeling te allen tijde kan worden gevorderd, niettegenstaande enige hiermee strijdige verbodsbepaling.

Deze bepaling is niet van toepassing op de vrijwillige onverdeeldheid in hoofdzaak.

Toepassing: “een goed dat partijen “samen hebben aangekocht” en waarvan “zij gebruik maakten in de uitoefening van hun beroep”, kan geen aanleiding geven tot een vordering tot de verdeling van de gemeenschappelijke zaak

Deze regel ten deze toegepast door het Hof van Cassatie geeft in de rechtsleer aanleiding tot controverse. De auteur bespreekt de rechtsvraag of het recht uit art. 815 BW om te allen tijde de verdeling te vorderen van toepassing is op vrijwillige onverdeeldheden.

Art. 815 BW wordt principieel toepasselijk geacht op onverdeeldheden, ongeacht het vermogensbestanddeel waarop de onverdeeldheid betrekking heeft (R. Jansen, “Artikel 815 BW” in Comm.Erf, Mechelen, Kluwer, 2011, p. 10, nr. 11).

Definitie van de onverdeeldheid:

De onverdeeldheid is de samenloop van verschillende houders van een zakelijk recht van dezelfde aard op hetzelfde goed, zonder dat de aandelen materieel verdeeld zijn (P. De Decker, “Artikel 882 BW: schuldeisers binnen de verdeling, zwak of machtig?”, RW 2012-13, 83; S. Snaet en A. Verbeke, “Mede-eigendom en onverdeeldheid” in V. Sagaert en A. Verbeke, Goederenrecht, Brugge, die Keure, 2011, 47; H. Vandenberghe en S. Snaet, Mede-eigendom in Beginselen van Belgisch Privaatrecht, V, Zakenrecht, Antwerpen, Story-Scientia, 1997, p. 102, nr. 50).

Verschillende soorten onverdeeldheden:

Onverdeeldheden worden volgens de wijze van hun ontstaan ingedeeld in:

1. Toevallige onverdeeldheid

2. Vrijwillige onverdeeldheid

3. Gedwongen onverdeeldheden

(B. Tilleman, A.-L. Verbeke en V. Sagaert, Vermogensrecht in kort bestek, Antwerpen, Intersentia, 2013, p. 68, nr. 130).

Oude stelling:

1. de vordering tot onuitverdeeldheidtreding in toepassing van art. 815 B.W. is enkel toepasselijk op onverdeeldheden door nalatenschappen.

2. Bij uitbreiding is vordering tot onuitverdeeldheidtreding mogelijk op overige toevallige onverdeeldheden maar niet op de vrijwillige onverdeeldheden.

Vrijwillige onverdeeldheid is immers een contractuele verbintenis waarbij de bindende kracht van de gesloten overeenkomsten (art. 1134, eerste lid BW) primeert op artikel 815 B.W.
(F. Laurent, Principes de droit civil belge, X, Brussel, Bruylant, 1878, p. 264-267, nrs. 233-234; H. De Page, Traité élémentaire de droit civil belge, V, Brussel, Bruylant, 1975, p. 1037, nr. 1165a, B; R. Jansen, “Artikel 815 BW” in Comm.Erf., p. 18-19, nrs. 18-20; V. Sagaert, o.c., in A.-L. Verbeke en F. Buyssens (eds.), Actuele reflecties over notariële materies, p. 73, nr. 7; R. Jansen, “Artikel 815 BW” in Comm.Erf., p. 22-23, nr. 17; Gent 12 maart 2009, www.juridat.be; Brussel 2 april 2008, www.juridat.be; Luik 23 januari 2008, JT 2008, 272; Brussel 18 oktober 2006, JT 2006, 793, noot D. Sterckx; Gent 8 mei 2003, NjW 2003, 971, noot BW; Rb. Gent 26 juni 2012, RW 2013-14, 1471; Rb. Charleroi 28 juni 2002, RNB 2002, 845; Rb. Tongeren 6 maart 1991, TBBR 1991, 402; Rb. Brussel 14 januari 1975, JT 1975, 229).

Moderne stelling

1. De vordering tot onuitverdeeldheidtreding is mogelijk is voor elke vormen van toevallige onverdeeldheid (V. Sagaert, “De beëindiging van vrijwillige onverdeeldheden. Ja, maar of neen, tenzij?” in A.-L. Verbeke en F. Buyssens (eds.), Actuele reflecties over notariële materies, Gent, Larcier, 2012, p. 82, nr. 28).

2. De vordering tot onuitverdeeldheidtreding is niet mogelijk op gedwongen onverdeeldheden heerst in de huidige doctrine eensgezindheid (vb. appartementsmedeëigendom(V. Sagaert, “De beëindiging van vrijwillige onverdeeldheden. Ja, maar of neen, tenzij?”, in A.-L. Verbeke en F. Buyssens (eds.), Actuele reflecties over notariële materies, p. 71, nr. 3; R. Jansen, “Artikel 815 BW” in Comm.Erf., p. 13, nr. 14 A; H. Vandenberghe en S. Snaet, o.c., p. 91-94, nr. 46). Twistpunt is de toepasselijkheid van art. 815 BW op vrijwillige onverdeeldheden.

3. ook de vrijwillige onverdeeldheden vallen onder de toepassing van 815 B.W. (D. Lechien en R. Pirson, “L’article 815 du Code civil et l’indivision volontaire à titre principal” in P. Dehan (ed.), La copropriété, Brussel, Bruylant, 1985, 228-253; R. Jansen, “Artikel 815 BW” in Comm.Erf., p. 20-21, nrs. 21-24; V. Sagaert, o.c., in A.-L. Verbeke en F. Buyssens (eds.), Actuele reflecties over notariële materies, p. 74-75, nr. 9, J. Vananroye, Onverdeelde boedel en rechtspersoon. Technieken van vermogensafscheiding en vermogensovergang in het burgerlijk en ondernemingsrecht, Antwerpen, Biblo, 2014, p. 247-248, nr. 342; E. Dirix en K. Broeckx, Beslag in APR, Mechelen, Kluwer, 2010, p. 97, nr. 118; E. Dirix, “Vermogensrechtelijke aspecten van het concubinaat” in P. Senaeve (ed.), Concubinaat, Leuven, Acco, 1992, p. 217, nr. 352; J. Hansenne, Les biens, II, Luik, Collection scientifique de la Faculté de droit de l’Université de Liège, 1996, p. 888-889, nr. 883; W. Pintens, C. Declerck, J. Du Mongh en K. Vanwinckelen, Familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2010, p. 379, nr. 698; A. Verbeke, “Scheiding van goederen en onverdeeldheden. Over de rechtsgeldigheid van een TIGV”, T.Not. 2011, 179 e.v.), keerde het tij door kritische analyses van Kokelenberg en Romain (J. Kokelenberg, “Enige verdeelde bedenkingen omtrent onverdeeldheid”, TBBR 1997, (238) 243-259; J.-F. Romain, “Copropriété et autonomie de la volonté: de la copropriété volontaire à titre principal et l’application de l’article 815 du Code civil” in Les copropriétés, Brussel, Bruylant, 1999, 7-63).

Edoch lijkt het te kort door de bocht om zomaar (elke) vordering om uit onverdeeldheidtreding toe te staan voor vrijwillige onverdeeldheid.

Het in de bijdrage besproken arrest van het Hof van Cassatie gaat onder meer uit van de stelling art. 815 BW niet toepasselijk is op vrijwillige onverdeeldheden.(N. Carette, “Actuele ontwikkelingen zakenrecht 2013” in N. Carette en R. Barbaix (eds.), Tendensen vermogensrecht 2014, Antwerpen, Intersentia, 2014, (51) 66, nr. 19a; J.-F. Romain, “Copropriété et autonomie de la volonté: de la copropriété volontaire à titre principal et l’application de l’article 815 du Code civil” in Les copropriétés, Brussel, Bruylant, 1999, p. 57, nr. 35 en p. 62, nr. 36).

Quid met het principe van openbare orde (algemeen rechtsbeginsel) dat contracten van onbepaalde duur te allen tijde kunnen worden opgezegd?(Cass. 16 oktober 1969, Arr.Cass. 1970, 167, RCJB 1970, 527; I. Claeys en L. Phang, “Van bepaalde duur naar onbepaalde duur en terug”, TPR 2008, p. 396, nr. 21; L. Cornelis, Algemene theorie van de verbintenis, Antwerpen, Intersentia, 2000, 814).

Blijft de vraag of dit algemeen rechtsbeginsel ook van toepassing is op overeenkomsten tot vestiging van een zakelijk recht (V. Sagaert en A. Apers, “Kroniek privaat vastgoedrecht (2010-2013)” in V. Sagaert (ed.), Themis vastgoedrecht, Brugge, die Keure, 2014, 9), wordt deze vraag door sommige rechtsleer terecht bevestigend beantwoord (R. Jansen, “Artikel 815 BW” in Comm.Erf., p. 16, nr. 16 en p. 26-27, nr. 35; V. Sagaert, o.c., in A.-L. Verbeke en F. Buyssens (eds.), Actuele reflecties over notariële materies, p. 79-80, nr. 21; N. Carette, o.c., in N. Carette en R. Barbaix (eds.), Tendensen vermogensrecht 2014, p. 67, nr. 19b).

De auteur onderzoekt of het besproken arrest gevolgen heeft voor de maatschap?

Het antwoord is geruststellend neen, maar de rationele juridische denkwijze van de auteur is een verhelderende wandeling die ons laat kennismaken met de regels inzake de ontbinding van de maatschap, zowel mbt de actieve maatschap als de ontbonden maatschap.

Art. 815 BW is van toepassing op een ontbonden maatschap. (art. 55 W.Venn).Maar aangezien een maatschap ook ontstaat door een overeenkomst stelt zich terecht de vraag of deze stelling nopens de toepasselijkheid van 815 BW ook op de maatschap slaat overeind blijft door het besproken cassatiearrest. Over de problematiek inzake de “verdeling van de maatschap” zie H. Braeckmans en R. Houben, Handboek Vennootschapsrecht, Antwerpen, Intersentia, 2011, p. 55, nr. 78, p. 162, nr. 291 en p. 166, nr. 297; J. Vananroye, o.c., p. 241-244, nr. 338); Cass. 17 december 1853, Pas. 1854, I, 82; M.E. Storme, o.c., TPR 1998, p. 791-792, nr. 138; J. Kokelenberg, o.c., TBBR 1997, p. 247, nr. 10; F. Laurent, o.c., X, p. 260, nr. 228; D. Lechien en R. Pirson, o.c., in P. Dehan (ed.), La copropriété, 232-233; J. Vananroye, “Vermogensstructuur, aansprakelijkheid en verhaalbaarheid in de maatschap” in Knelpunten van 30 jaar vennootschapsrecht, Antwerpen, Biblo, 1999, (205), p. 216, nr. 15; J. Vananroye, “Slingerende toerekening: de zakelijke rechten van een maatschap”, TRV 2014, p. 252, nr. 45.

Hoe dan ook kan de verdeling van het actief en passief van een maatschap slechts gevorderd na ontbinding van de maatschap (Cass. 12 juni 1841, Pas. 1841, I, 223; Rb. Gent 21 juni 2011, RW 2013-14, 708).

Dee ontbinding van de maatschap wordt geregeld door art. 39, 43 en 45 W.Venn. Art. 39-5o W.Venn. (B. Tilleman, Ontbinding van vennootschappen, Kalmthout, Biblo, 1997, p. 26-27, nr. 5).

Art. 815 BW is niet van toepasselijk op actieve boedels. De maatschap is een voorbeeld van een actieve boedel (J. Vananroye, o.c., p. 254, nr. 346/1; M.E. Storme, o.c., TPR 1998, p. 792, nr. 138).

Quid vordering tot onuitverdeeldheidtreding uitgaan van schuldeisers van één van de deelgenoten

Schuldeisers kunnen een vordering instellen op grond van 815 B.W. inzake hereditaire onverdeeldheden. Maar quid met de conventionele onverdeeldheden?

Primeert het recht van verhaal van de schuldeisers om verhaal te nemen op het vermogen van hun schuldenaar (art. 7 en 8 Hyp.W.), dan wel de niet-tegenwerpelijkheid van overeenkomsten (art. 1165 BW), die hoe dan ook art. 7 en 8 Hyp. Wet tempert.

Schuldeisers kunnen nooit meer rechten in naam van hun schuldenaar uitoefenen dan de rechten die een schuldenaar heeft. Zo zal een schuldeiser art. 1561 Ger.W. dienen te respecteren en een conventionele onverdeeldheid voor een maximumtermijn van 5 jaar aangegaan dienen te respecteren en dus niet eerder gedwongen de onverdeeldheid kunnen vorderen. (V. Sagaert, o.c., in A.-L. Verbeke en F. Buyssens (eds.), Actuele reflecties over notariële materies, p. 81-82, nrs. 26-27).

De auteur citeert de meerderheidstelling in rechtsleer en rechtspraak stellende dat de beperking van de conventionele onverdeeldheid tot maximum vijf jaar mbt de tegenwerpelijkheid van de overeenkomsten geldt voor iedere onverdeeldheid, ongeacht de oorsprong (R. Jansen, “Artikel 815 BW” in Comm.Erf., p. 27-23, nr. 29 en p. 36, nr. 51; V. Sagaert, o.c., in A.-L. Verbeke en F. Buyssens (eds.), Actuele reflecties over notariële materies, p. 81-82, nrs. 26-27; N. Carette, “Actuele ontwikkelingen zakenrecht 2013” in N. Carette en R. Barbaix (eds.), Tendensen vermogensrecht 2014, p. 69-70, nr. 19, c); A. Verbeke, o.c., T.Not. 2011, 187-188; E. Dirix, o.c., in P. Senaeve (ed.), Concubinaat, p. 217, nr. 352).

Er bestaat geen wettelijke mogelijkheid (wettige) om een conventionele onbeslagbaarheid in het leven zou roepen, (V. Sagaert, o.c., in A.-L. Verbeke en F. Buyssens (eds.), Actuele reflecties over notariële materies, p. 82, nr. 28).

Maar schuldeisers kunnen geen vordering instellen tot openbreking of ontbinding, laat staan vereffening van actieve boedels, zoals een maatschap.

Onderscheid zaak- en boedelgemeenschap

Een zaakgemeenschap is een onverdeeldheid van één (of meer) afzonderlijke goed(eren) “ut singuli”.

Een boedelgemeenschap bestaat uit een geheel van zaken (eventueel slechts één zaak) waarin zowel actieve als passieve bestanddelen aanwezig zijn en die kan wisselen van samenstelling

(H. Casman, “Enkele open vragen omtrent beschikkingsbevoegdheden over onverdeelde zaken” in Liber Amicorum Prof. Dr. G. Baeteman, Antwerpen, Kluwer, 1997, p. 4-5, nrs. 2-3; M.E. Storme, “Noch terugwerking, noch overdracht: bij verdeling of aanwas verkrijgt men niets wat men al niet heeft; tegelijk een bijdrage over gesamthand in ons recht”, TPR 2004, p. 656, nr. 2).

Elke verdelingsaanspraak is ondeelbaar. Een (vordering tot) beëindiging van de onverdeeldheid is slechts mogelijk met instemming van door alle deelgenoten en dient te slaan op het geheel van alle onverdeelde actieve en passieve elementen (H. Casman, o.c., in Liber Amicorum prof. dr. G. Baeteman, p. 8, nr. 8).

Een in-natura-verdeling, is slechts mogelijk voor boedelgemeenschappen.

In een zaakgemeenschap kan weliswaar één goed worden verdeeld, maar deze verdeling brengt niet de automatische verdeling van de andere goederen met zich mee. (R. Jansen, “Artikel 815 BW” in Comm.Erf., p. 11-12, nr. 12).

Rechtspraak:

• Hof van Beroep te Gent, 24 december 2015, RW 2016-2017, 1588

Samenvatting

De wilsautonomie belet een vordering tot onverdeeldheid van ee vrijwillige mede-eigendom. Partijen kunnen afwijken van art. 815 eerste lid BW om van de duurtijd en opzegging of beëindiging af te wijken van de regel van art. 815, eerste lid BW dat de uitonverdeeldheidtreding te allen tijde kan worden nagestreefd en van de regel van art. 815, tweede lid BW dat afwijkende overeenkomsten slechts kunnen verbinden voor vijf jaar. Een gebeurlijk gebrek aan een dienstige regeling met betrekking tot de duurtijd en opzegging of beëindiging heeft niet tot gevolg dat de conventionele of vrijwillige onverdeeldheid zonder meer moet blijven duren. In dit geval zal moeten worden nagegaan wat de onderliggende bedoeling was van de conventionele of vrijwillige onverdeeldheid. Bij gebrek aan een actuele bedoeling kan de uitonverdeeldheidtreding worden nagestreefd.

Tekst arrest

G.

I. Relevante feitelijke en procedurele elementen

Nicole, Jean en Françoise G. zijn de drie kinderen van Robert G. en Joanna W., allebei overleden te O., respectievelijk op 10 november 1992 en 4 februari 1999.

Bij wijze van dading met een notariële akte van 29 maart 2002 beëindigen de drie kinderen G. in der minne de vereffening-verdeling van het ouderlijke vermogen.

Blijkens deze akte blijven Nicole en Jean G. in onverdeeldheid m.b.t. een handelsruimte op het gelijkvloers van een appartementsgebouw te O. Françoise G. heeft haar aandeel in de handelsruimte afgestaan aan haar zus en broer.

II. Beroepen vonnis

1. Bij dagvaarding van 18 november 2014 stelt Nicole G. onderhavige procedure in. Zij vordert in essentie de uitonverdeeldheidtreding en de gerechtelijke vereffening-verdeling van de handelsruimte (artt. 1207 e.v. Ger.W.), na de openbare verkoop ervan door een aan te wijzen notaris-vereffenaar.

2. Jean G. neemt conclusie tot afwijzing van deze vordering, minstens in zoverre Nicole G. de openbare verkoop nastreeft, aangezien Jean G. aangeeft het aandeel van Nicole G. in de handelsruimte te willen inkopen.

3. Bij voorlopig uitvoerbaar vonnis van 8 januari 2015 gaat de Rechtbank van Eerste Aanleg te West-Vlaanderen, afdeling Brugge, in op voormelde vordering om zodoende de uitonverdeeldheidtreding en de gerechtelijke vereffening-verdeling te bevelen m.b.t. de handelsruimte (artt. 1207 e.v. Ger.W.), met aanwijzing van notaris D.M. als notaris-vereffenaar in de zin van art. 1210, § 1 Ger.W.

...

In zoverre Nicole G. de openbare verkoop van de handelsruimte nastreeft, acht de rechtbank haar vordering, bij gebrek aan akkoord van Jean G. (art. 1209, § 3 Ger.W.), voorbarig.

De rechtbank verleent aan Jean G. akte van zijn voornemen om het aandeel van Nicole G. in de handelsruimte in te kopen, met dien verstande dat het hoe dan ook aan de notaris-vereffenaar toekomt dit voornemen, zo mogelijk, te concretiseren.

...

III. Hogere beroepen

1. Bij verzoekschrift van 11 februari 2015 stelt Jean G. hoger beroep in tegen het vonnis van 8 januari 2015. Met zijn hoger beroep beoogt Jean G., met hervorming van het beroepen vonnis, de (integrale) afwijzing van de oorspronkelijke vordering van Nicole G. (...).

2. Nicole G. neemt conclusie tot afwijzing van het hoger beroep als ontvankelijk maar ongegrond en zodoende tot bevestiging van het beroepen vonnis, met verder voorbehoud, inzonderheid aangaande de schade die zij lijdt ingevolge de blokkering van de zaak door Jean G.

...

IV. Beoordeling

...

2. Ten gronde is het hof in de lijn van de redengeving in het beroepen vonnis van oordeel dat:

– de gegevens (1) dat de drie kinderen G. bij wijze van dading met een notariële akte van 29 maart 2002 in der minne de vereffening-verdeling van het ouderlijke vermogen hebben beëindigd en (2) dat blijkens deze akte Nicole en Jean G. in onverdeeldheid blijven m.b.t. de gelijkvloerse verdieping van een appartementsgebouw te O., geen conventionele en derhalve vrijwillige onverdeeldheid meebrengen;

– een overeenkomst tot beëindiging van een toevallige onverdeeldheid waarbij twee van de drie deelgenoten de onverdeeldheid in beperkte mate aanhouden immers als zodanig geen conventionele en derhalve vrijwillige onverdeeldheid meebrengt;

– derhalve met toepassing van art. 815, eerste lid BW kan worden ingegaan op de vordering van een van de twee in onverdeeldheid gebleven deelgenoten tot uitonverdeeldheidtreding en gerechtelijke vereffening-verdeling;

– voor zover toch een conventionele en derhalve vrijwillige onverdeeldheid aan de orde is, art. 815, eerste lid BW niet (zonder meer) kan dienen als grondslag voor deze vordering tot uitonverdeeldheidtreding (zie ook: Cass. 20 september 2013, RW 2014-15, 618, noot L. De Keyser, TBBR 2014, 489, noot L. Saveur, T.Not. 2014, 224, noot C. Engels; R. Jansen, “Art. 815 BW” in Comm. Erf. 2011, p. 16-17; V. Sagaert, “De beëindiging van conventionele onverdeeldheden. Nee, of toch?” in R. Barbaix en N. Carette (eds.), Tendensen vermogensrecht 2015, Antwerpen, Intersentia, 2015, p. 97-98, nrs. 8-10);

– het in voorkomend geval immers gaat om een conventionele en derhalve vrijwillige onverdeeldheid, die de deelgenoten vrij kunnen invullen, ook qua bedoeling en duurtijd;

– de in art. 815, eerste lid BW bedoelde noodzaak om de onverdeeldheid onverkort te (kunnen) beëindigen bij een conventionele onverdeeldheid als zodanig niet speelt;

– de wilsautonomie primeert, terwijl art. 577-2, § 8 juncto art. 815 BW inzake een conventionele onverdeeldheid slechts een aanvullend karakter vertonen (R. Jansen, “Art. 815 BW” in Comm. Erf. 2011, p. 18-19, nr. 19);

– met een regeling qua duurtijd en beëindiging kan worden afgeweken van (1) de regel van art. 815, eerste lid BW dat de uitonverdeeldheidtreding te allen tijde kan worden nagestreefd en (2) de regel van art. 815, tweede lid BW dat afwijkende overeenkomsten slechts kunnen verbinden voor vijf jaar;

– het eventuele gebrek aan een dienstige regeling qua duurtijd en beëindiging, zoals in casu, echter niet maakt dat de vrijwillige onverdeeldheid zonder meer moet blijven duren (R. Jansen, “Art. 815 BW” in Comm. Erf. 2011, p. 7-8, nr. 5 en p. 18-19, nr. 19);

– in die optiek moet worden nagegaan wat de onderliggende bedoeling was van de voorliggende conventionele onverdeeldheid;

– enige bedoeling niet afdoende blijkt en hoe dan ook is teloorgegaan, omdat de handelsruimte blijkbaar al menige tijd leeg staat en van overheidswege wordt aangepakt met een leegstandsheffing, zodat Nicole G. de uitonverdeeldheidtreding kan nastreven (zie ook: Cass. 6 maart 2014, RW 2013-14, 1625, noot D. Michiels, TBBR 2014, 261, noot F. Peeraer, 487, noot L. Saveur, T.Not. 2014, 231, noot C. Engels; V. Sagaert, “De beëindiging van conventionele onverdeeldheden. Nee, of toch?” in R. Barbaix en N. Carette (eds.), Tendensen vermogensrecht 2015, Antwerpen, Intersentia, 2015, p. 101-104, nrs. 18-22).

Het principaal hoger beroep slaagt niet.

Het beroepen vonnis verdient derhalve bevestiging in zoverre de eerste rechter ingaat op de vordering van Nicole G tot (1) uitonverdeeldheidtreding en gerechtelijke vereffening-verdeling m.b.t. de handelsruimte (artt. 1207 e.v. Ger.W.), met (2) aanwijzing van notaris D.M. als notaris-vereffenaar in de zin van art. 1210, § 1 Ger.W. en (3) precisering dat de partijen in gelijke mate moeten instaan voor de provisionering van de aangewezen notaris-vereffenaar (art. 1210, § 5 Ger.W.).

3. Het beroepen vonnis verdient eveneens bevestiging in zoverre de eerste rechter:

– het punt van de vordering van Nicole G. tot openbare verkoop van de handelsruimte voorbarig acht, bij gebrek aan akkoord van Jean G. (art. 1209, § 3 Ger.W.);

– aan Jean G. akte verleent van diens voornemen om het aandeel van Nicole G. in de handelsruimte in te kopen, met dien verstande dat het hoe dan ook aan de notaris-vereffenaar toekomt dit voornemen, zo mogelijk, te concretiseren.

Een vordering die ertoe strekt in het kader van een aanwijzingsbeslissing reeds de voorafgaande verkoop te bevelen, kan, bij gebrek aan akkoord van de deelgenoten, niet worden ingewilligd (art. 1209, § 3 Ger.W.; Ch. Declerck en S. Vangoetsenhoven, “Verzegeling, boedelbeschrijving en gerechtelijke vereffening-verdeling – Capita selecta” in A.-L. Verbeke, Ch. Declerck en J. Du Mongh (eds.), Themis-cahier familiaal vermogensrecht, Brugge, die Keure, 2013, p. 67-68, nr. 28; A. Michielsens, “De gerechtelijke verkoping van onverdeelde goederen” in H. Casman en Ch. Declerck (eds.), De hervorming van de gerechtelijke vereffening en verdeling, Antwerpen, Intersentia, 2012, p. 109, nr. 1 en p. 111, nr. 4; A. Wylleman, “De rol van de notaris en van de raadslieden in de nieuwe procedure tot gerechtelijke vereffening-verdeling – De verkoop of toewijzing van de goederen van de te verdelen boedel” in U. Gent (ed.), Rechtskroniek voor het notariaat, XX, Brugge, die Keure, 2012, p. 72, nr. 7).

Voorts speelt art. 1224 Ger.W. In casu was er in de aanwijzingsfase (in de zin van de artt. 1207-1210 Ger.W.) noch een afdoende akkoord tot verkoop (hetzij uit de hand hetzij openbaar) noch een afdoende akkoord tot overname door Jean G. van het onverdeelde aandeel van Nicole G. (in de handelsruimte). In die optiek lag geen sluitend (deel)akkoord voor waarvan akte kon worden verleend met toepassing van art. 1209, §§ 2-3 Ger.W.

4. Het hof verleent tot slot akte aan Nicole G. van het door haar geformuleerde voorbehoud aangaande de schade die zij lijdt ingevolge de blokkering van de zaak door Jean G.

...