De bepaling van de waarde een voertuig door de rechter aan de hand van de publicatie in een tijdschrift
Cassatie 23/02/2005, AR P041472F, juridat
Samenvatting
De waarde van een voertuig die wordt bepaald op basis van een tijdens de beraadslaging verschenen tijdschrift, is geen aan de rechter of uit de ervaring algemeen bekend feit en dient aan de tegenspraak van de partijen te worden onderworpen.
tekst arrest
Nr. P.04.1472.F.-
I. B. G.,
II. Y. K.,
beide voorzieningen tegen
A. M.
I. Bestreden beslissing
De cassatieberoepen zijn gericht tegen een arrest, dat op 6 oktober 2004 is gewezen door het Hof van Beroep te Luik, correctionele kamer.
II. Rechtspleging voor het Hof
III. Cassatiemiddelen
De eerste eiser voert een middel aan in een memorie, waarvan een voor eensluidend verklaard afschrift aan dit arrest is gehecht.
IV. Beslissing van het Hof
A. Over het cassatieberoep van G.B. :
Overwegende dat het arrest, voor de berekening van het bedrag van de vergoeding die aan verweerder is verschuldigd, met name rekening houdt met de restwaarde van de occasiewagen waarvan het de teruggave beveelt ; dat de appèlrechters die waarde vaststellen met verwijzing naar de "Autogids nr. 1319 van 8 juli 2004" ;
Overwegende dat het hof van beroep het debat had gesloten op 17 juni 2004 ;
Overwegende dat de appèlrechters, door de waarde van het voertuig dat dient te worden teruggegeven, op grond van een tijdschrift vast te stellen dat tijdens hun beraadslaging verschijnt, zich op feitelijke gegevens gronden die niet aan de tegenspraak van de partijen werden onderworpen terwijl deze niet als algemeen bekend of uit de ervaring algemeen bekend feit mogen worden beschouwd ;
Dat het middel, wat dat betreft, gegrond is ;
B. (...)
OM DIE REDENEN,
HET HOF,
Vernietigt het bestreden arrest in zoverre het uitspraak doet op de tegen de eerste eiser ingestelde civielrechtelijke vordering ;
Verwerpt het cassatieberoep van de tweede eiser ;
Beveelt dat van dit arrest melding zal worden gemaakt op de kant van het gedeeltelijk vernietigde arrest ;
Veroordeelt de tweede eiser in de kosten van zijn cassatieberoep en verweerder in de kosten van het cassatieberoep van de eerste eiser ;
Verwijst de aldus beperkte zaak naar het Hof van Beroep te Bergen.
Aldus geoordeeld door het Hof van Cassatie, tweede kamer, te Brussel, en in openbare terechtzitting van drieëntwintig februari tweeduizend en vijf uitgesproken
Verbod voor rechter beslissing te gronden op feitelijke gegevens die niet aan de tegenspraak van de partijen werden onderworpen
Algemeen bekend feit - Algemene ervaringsregel
P.04.1472.F
De Heer Advocaat-generaal met opdracht CORNELIS heeft in substantie gezegd: (VERTALING)
In onderhavige zaak die alleen nog de burgerlijke belangen betreft is het cassatieberoep van de eerste eiser met name gegrond op een schending van art. 6 E.V.R.M..
Eiser werd veroordeeld wegens heling van een gestolen voertuig, en verwijt de appèlrechters dat zij de waarde van het voertuig hebben geschat op grond van een abstracte waarde, in casu deze van de 'Autogids', waarbij een fotokopie van een exemplaar van dat tijdschrift, dat na het sluiten van het debat is verschenen, bij het dossier is gevoegd. Eiser voert aan dat de rechtbank daardoor het beginsel van de tegensprekelijkheid van het debat heeft miskend.
Mocht het beroepen vonnis zijn beslissing gronden op een gegeven waarvan de rechters slechts buiten de terechtzitting kennis hadden kunnen nemen?
De rechter is niet verplicht de gegevens waarop hij steunt en die een algemeen bekend feit of een uit de ervaring algemeen bekende regel uitmaken, aan de tegenspraak van de partijen te onderwerpen (1).
Men neemt over het algemeen aan dat hij mag verwijzen naar woordenboeken of encyclopedieën om de betekenis van woorden te achterhalen.
In uw arresten van 6 oktober 1987 en 21 oktober 1988 (2) heeft U een redengeving aangenomen die refereerde aan remafstanden die in een gespecialiseerd tijdschrift waren opgenomen of die afstanden opgaf overgenomen uit een boek met wettelijke afstanden. Een criterium is hier dat de bron waarnaar wordt verwezen onder het grote publiek is bekend. Volgens A. DE NAUW, 'on ne peut prétendre qu'une garantie fondamentale du justiciable a été violée dès lors que les éléments se trouvaient à la disposition des parties' (3).
Dit criterium lijkt mij evenwel onvoldoende. Het begrip van algemeen verspreide kennis, zoals de Heer Advocaat-generaal R. LOOP benadrukte, waarbij hij Le Petit Robert citeert in zijn conclusie die het voormelde arrest van 26 juni 2002 voorafgaat, verwijst naar 'begrippen die op zekere en vaststaande wijze door een groot aantal personen zijn gekend'.
Ofschoon het geciteerde tijdschrift een gespecialiseerde uitgave is die tot ieders beschikking staat, is de prijsopgave van de voertuigen daarin slechts een schatting die aan afwijkingen onderhevig is in functie van elementen zoals het aantal kilometers, het ongevalvrij zijn, onderhoud, enz... De waarden die erin staan vermeld zijn dus allesbehalve zeker. Dat gegeven diende, volgens mij, aan de tegenspraak van de partijen te worden onderworpen.
De eerste eiser voert dus terecht aan dat zijn recht op een eerlijk proces is miskend. Ik besluit tot vernietiging van het arrest met verwijzing, in zoverre het uitspraak doet over de burgerlijke rechtsvordering tegen de eerste eiser.
____________________________________________________________
(1) Cass., 6 juni 1984, AR 3493, nr 572; 24 jan. 1995, AR P.94.1135.N, nr 39; 26 juni 2002, AR P.02.0505.F, nr 384.
(2) Cass., 6 okt. 1987, AR 1502, nr 78; 21 okt. 1988, AR 6050, nr 106.
(3) DE NAUW, A., Les règles d'exclusion relatives à la preuve en procédure pénale belge, Rev.dr.pén., 1990, p. 715.
Voertuigschade (uittreksel uit de indicatieve tabel 2012)
1.1. Basisbedrag